andjeunna soemping ka Hindoestan ladjeng mandjing Islam.
Tidinja ladjeng moelih deui ka Padjadjaran, sarta djenenganana digentos djadi Hadji Poerwa. Andjeunna njobi-njobi hojong ngislamkeun raina, Radja Padjadjaran, tapi teu laksana.
Koe sabab éta kapaksa andjeunna angkat ka Tjirebon. Tidinja teu aja deui tjaritaanana.
Koe hal éta bisa djadi Sang Ratoe Déwa atawa Radja Poerana ti Galoeh diloengsoer linggih ka Padjadjaran baris didjenengkeun radja, sabab radja Padjadjaran (anoe djenengan Sang Soesoek Tunggal) teu kagoengan ahli waris noe pingagentoseun kaprabon. Koeboeranana Sang Soesoek Tunggal aja kénéh, kalér koelon ti Batoe toelis, katelahna koe urang dinja makam Embah Mangprang. Ari Sang Ratoe Déwa dina makamna koerang terang, karana teu aja noe nerangkeun di lebah mana dipendemna.
Ari Tjaritaanana kieu ringkesna: Dina taoen 1433 Sang Ratoe Déwa miwarang ngadamel karaton di Pakoean. Eta karaton diseboetna: Sjri Bima Poenta Narajana Madoera Soeradipati, ari karadjaanana ajeuna diseboet Pakoean Padjadjaran. Eta karaton sakoerilingna dibénténg (dipager koe témbok). Dajeuh Pakoean, ajana sisi ti kalér.
Pademénna éta bénténg ajeuna aja kénéh, nja éta antara Tjisadané, Tjipakoe djeung Tjihaliwoeng. Station Batoe toelis ajeuna di djeroeun bénténg. Dina taoen 1690 toean Winkler di dinja ningali hidji karaton katoet bénténgna. Didjieun tina batoe goenoeng djeung taneuh, pademénna batoe djeung aja 7 tangkal tjaringin. Taksiran di aloen-aloen.
Ari noe diseboet Batoe toelis nja éta batoe anoe ditoelis, eusina njaritakeun, jén Sjri Badoega Maharadja radja di Pakoean Padjadjaran (anoe engkéna digelar Padoeka Sang Ratoe Déwata) ngadamel 2 talaga pangairaman. Noe hidji diseboetna talaga Rena hartina goembira, noe hidji deui diseboet talaga Mahawidjaja hartina oenggoel sanget. Taksiran éta talaga téh nja éta talaga anoe ajeuna dipaké pamandian di Kota Batoe deukeut Batoetoelis. Tapi éta talaga saoer Boedjangga2 asalna nja boeatan oerang Hindoe kénéh.
Pirang-pirang soerat-soerat koeno anoe ajeuna kapendak koe Boedjangga njaritakeun djaman Sjri Badoega Maharadja.
Eusina njaritakeun hal maparinkeun tanah-tanah merdika djeung tempat-tempat karamat. Para Boedjangga geus jakin, teu samar deui, jén Priangan wétan djeung Priangan tengah kabawah ka Padjadjaran, sabab geus kapanggih aja hidji daptar padjeg, anoe ajeuna ogé aja kénéh. Dina éta daptar diterangkeun jén abdi-abdi wadjib majar padjeg, réana ditangtoekeun koe radja Maharadja Traroesbawa. Ari padjegna lain roepa doeit, tapi roepa barang baé, saperti: minjak, oejah, djahé, moending, hajam, andjing pamoroan, djeung barang-barang tinoenan. Noe baleunghar, noe geus kolot, djeung boedjangga-boedjangga (hartina: njanggakeunana padjeg torodjongan ka radja). Tjirebon ogé koedoe njanggakeun oepeti ka Radja Padjadjaran njaéta tarasi.
Kakalérna kakawasaan Radja Padjadjaran dina awalna windoe ka 15 tatjan sakoemaha gedéna. Dina taoen 1436, noeroetkeun tjaritana hidji Tjina, tanah-tanah di basisir kalér tatjan digarap. Djelema-djelema didinja hiroepna tjara dina windoe ka 12 djeung ka 13 baé nja éta tina ngarampog. Koe sabab éta kapal-kapal ti nagara sédjén teu waranieun singgah ka dinja. Lila-lila nja aja robahna kira-kira taoen 1500 karadjaan Padjadjaran ti wétanna Tjitaroem teroes ngidoel ka Palaboean Ratoe teroes ka wétan nepi ka pagoenoengan Dejeuhloehoer djeung Pamotan, paeunteung-eunteung djeung Noesa Kambangan.
Di basisir kalér Padjadjaran ngabogaan pirang-pirang palaboean, saperti: Palaboean Soenda Kalapa (Batawi ajeuna). Palaboean Banten (Banten hilir), Banten girang atawa Wahanten Girang pernahna kidoel koelon ti dajeuh Sérang ajeuna.
Banten girang harita leuwih gede batan Banten hilir.
Di Banten hilir djeung di Banten girang aja wakil Radja Padjadjaran. Ari
