Kaca:Poesaka Soenda 1922-10-1(04).pdf/10

Ti Wikipabukon
Ieu kaca can diuji baca

katangtosan wewengkonna satempatna-satempatna, Soenan Bonang di Toeban. Soenan Giri, Soenan Kali, Soenan Koedoes parantos pada kenging tjepengan, pada boebar ti Ampèl.

Katjarios mangsa harita Radèn Patah poetrana Radja Palèmbang parantos aja di Ampèl, ari sadèrèkna noe djenengan Dipati Teroeng, anoe katjeloek gagah rongkah noedjoe oeloen koemawoela di Maha Ratoe Madjapahit.

Dina hidji dinten Radèn Patah moendoet pirempag, goeroena nja èta Soenan Ampèl tèa, baris angkat ka Madjapahit hojong naloekkeun Sang Paraboe Madjapahit, sina biloek anoet Islam.

Namoeng koe Soenan Ampèl dihoelag, henteu dirempagan, malah dipaparin wawadi jèn lakoe kitoe teu koedoe goeroeng-goesoeh, henteu beunang koe peta garèwol, bok bisi Ratoe Madjapahit loehoeng istridjadna, matak aja mamalana.

Koe Soenan Ampèl ka Radèn Patah diterangkeun pantjakakina, jèn Ratoe Madjapahit teh saèstoena teges rama Radèn Patah, ari papajanana nja èta nalika garwa Kangdjeng Peraboe Madjapahit, ngandeg doea sasih, dipaparinkeun ka Radja Palèmbang, ana bol ngowo nja Radèn Patah, djadi andjeunna mah ka radja Palèmbang tèh rama kawalon, sareng ka Dipati Teroeng moeng sadèrèk saiboe.

Tapi ari dipagak pisan mah henteu, nja kawidian tèa mah kawidian, kitoe ogè engkè dimana andjeunna parantos teu aja. Demi satoengtoeng masih djoemeneng kènèh andjeunna mah teu kènging, malah Radèn Patah ditimbalan langkoeng saè moeroek èlmoe njebarkeun agama heula, sarta koedoe mapaj ngoembara madjoe ngoelon. Baring soepagi oepama manggih mandjah anoe seungit kembangna, di dinja koedoe matoeh, nja èta tempat pinagaraeun.

Nja Radèn Patan angkat ngoelon, soemping ka tjaket dèsa Bintara, bèh mendak mandjah seungit ladjeng di dinja mabakan, ngadeg karang pamoelangan. Lami-lami lemboer woewoeh-woewoeh djembar, moengpoeng anoe ngadon tjitjing noe ngoembara soeka betah, boeniaga boeboeara, geus katjeloek diseboet pasantrèn Demak*).

Kangdjeng Ratoe Madjapahit ngadangoe aja babakan anjar anoe katelahna Demak, rada gedèr galih mingsir miris inggis ngadjadi nagri, ngalindih ka Madjapahit. Noe mawi Radèn Patah digandjar gelaran rangga ètang-ètang tatali panjangtjang sangkan oelah maroedah, katelah Rangga Bintara.

Ngaladjengkeun deui tjarios, malikan Sjaid Kamil tèa, andjeunna parantos nampi dawoehan ti Soenan Ampèl, jèn kedah angkat ngoelon ngaboedjeng ka Tjirebon, ditimbalan ngalinggihan Goenoeng Djati Semboeng pigeusaneun soeka betah ngadjalankeun kaoetamaanana.

Teu lami ti saparantos nampi dawoehan, djoeng Sjaid Kamil angkat djalan laoet. Nalika di tengah sagara andjeunna mendak (ningali) pasaran lajongna Radja Keling, anoe keur dirioeng-rioeng pada ngaroeboeng koe papatihna sareng para ponggawana, sadaja pada nandang soengkawa lantaran katinggal poepoes koe radja.

Patih Keling saponggawana saparantos dibeberah dileledjar, manahna nja palèr ogè, sareng sapada harita toemoet

_______________
*) Noemoetkeun babad Djawa, Radèn Patah tèh soempingna ka Djawa, doeaan sareng sadèrèkna saiboe anoe djenenganana Radèn Koesèn, ditimbalan koe Aria Damar Radja Palèmbang njanggakeun oepeti ka Madjapahit. Namoeng sakoemaha anoe parantos ditjarioskeun di loehoer, Radèn Patah mah ladjeng masantrèn di Ampèl, kitoe ogè awitna mah boeboenian baè henteu kaoeninga koe Radja Madjapahit. Ari Radèn Koesèn katjida diasihna koe èjangna, nja didjadikeun boepati (Adipati) di Teroeng, nja èta Soerabaja, anoe matak di loehoer diseboet Radèn Teroeng.

Ari Radèn ‘Patah kagoengan garwa ka Njai Ageng Maloko poetra sadèrèk garwa Sinoehoen, djadi poetoena Aria Toeban.

Babakan anoe didamel koe Radèn Patah tèh ajana di Demalakan, nja anoe lila-lila dipondokkeun djadi Demak tèa.

Ari anoe matak Radèn Patah katjida njongsrongna hajang nempoeh Brawidjaja, nja èta ramana tèa, lian ti hojong njepeng kakawasaan tèh, aja deui lantaranana, saperkara pèdah ramana welèh teu kersa anoet Islam, ka doea perkara pèdah di Madjapahit tèh poeserna agama kaboedaan di dinja seuseueurna artja-artja boeda sesembahan Brahma.

S. d. R.

58