Kaca:Poesaka Soenda 1924-(10-12)-3(04).pdf/31

Ti Wikipabukon
Aya masalah dina nalika nguji baca ieu kaca

sing loma enja mana basa anoe kedah dianggo.

Tabah kana rasana basa, Kedah aja taalboek, anoe ngabakoe. Tingali boekoe ,,Basa Soenda""

Atra kana basa sareng kana kaaoesastranna (Taal en Letterkunde), njandak tina leesboek, tina Bibliotheek. oenak-anik basa (maamanisna, kawih, dangding, sisindiran, tembang sareng sadjabi ti eta). asa patalina sareng adat (Volkenkunde). Roepa-roepa oengkara basa. sareng sadjabi ti eta.

Henteu perloe pisan di sakola goeroe diadjar basa anoe djarero, mapaj basa-basa, atawa tjoektjroekan-tjoektjroekan anoe laloehoer, da moal kabedag. Ngan anoe djadi goeroena di sakola goeroe emoetan koering kedah langkoeng beunghar langkoeng loehoer ti pamenta anoe djadi goeroe.

Koemaha ari di Kweekschool ajeuna? tangtos moal tiasa laksana kahajang, ...a alangan koe atoeran


. ...sa priboemi ilaharna kateler-teler teu ..eu aja atjan goeroe basa apan ajeuna ...alah ningal boekti ajeuna mah aja ..a.. digowéng basa Soenda sareng basa ..wa, diadjarkeun koe anoe ngan tiba .. ramang, da poegoeh geus aja poe... ..aoen henteu ara sasaoeran Soenda. ..mi teu kitoe dipihapekeun ka goeroe g.. us beurat koe papantjen sedjen. .... aja anoe pot pisan henteu rek ...e pangadjaran basana, sapertos di ..ek school Goenoeng Sari (Soepsidi). ..g saena Directeurna oeninga dikawa.. ..n, nja disangga koe Java-Instituut.

...n..al kana koemisi eindeksamenna, t.. aja elid anoe baris mariksa basa ..emi mah. Naon margina anoe mawi ... keun teuing basa priboemi teh? ...o margina pangkat goeroe basa di a goeroe sareng di sakola menak dileungitkeun. ... parantos ngarandapan djadi goe.. ..asa di sakola menak atanapi sakola ..e tangtos ngaraos banggana ngadjalankeun kahajang sangkan pangadjaranana aja pangadjina. Ana teu aja kateresnaan anoe djadi direktoer, kana basa. priboemi mah, lapoer, goeroena kantoen seunggah anoe aja; djadi madjoe moendoerna teh saneh koe atoeran anoe tangtoe, ngan koemaha direktoerna. Nadjan aja ringkoekna oge atoeh, ari teu diadjian mah, nja moal aja kamadjoeanana, da moenggoeh moerid mah kari koemaha anoe ti loehoer.

Koe margi eta pereloe aja oegeran toetoerkeuneun anoe ngadjalankeun.

Sakoemaha anoe tadi parantos ditjarioskeun, jen kawadjiban goeroe basa teh kedah ngadjar pigoeroeeun, atawa piamtenareun anoe perloe deui tabah enja kana nganggona basa, djadi tangtos pisan goeroena kedah anoe langkoeng asak. Ari djalanna anoe parantos katingal sareng karaos koe djisim koering, taja sanes ngan eta pigoeroeeun tea, kedah kenging pangadjaran deui anoe langkoeng ti di Kweekschool, pikeun nambah elmoena. Koe margi eta koering gadoeh panoehoen kasadajana, soepados keurseus goeroe basa anoe oemoerna nembe sataoen geus leungit deui kasabet koe bezuiniging tea, disoehoenkeun deui ka Pamarentah.

Perkawis pangadjaran basa di Normaalschool sareng di OSVIA koe koering moal ditjarioskeun deui, da moal sakoemaha bentenna sareng di Kweekschool tea. Tangtos pisan ari di N. S. mah langkoeng loehoer.

Perloe kaoeninga deui, saha ajeuna anoe nalingakeunana ari pangadjaran basa di V. I. O?

Kadjabi ti ningali anoe bieu, pikeun ngadangdosan pangadjaran di V. I. 0 teh, tengtos pisan oerang kedah mapaj pangadjaran di H. I. S. sareng di sakola klas II.

Pangadjaran basa priboemi di H. I. S. Saparanitosna sakola klas I diobah djadi H. I. S. basa priboemi di eta sakola katjida kasedekkeunana koe basa Walanda. Asal basa loeloegoe ngan djadi basa panambah. Koe robahna kitoe, djadi ngagedekeun basa Walanda tea, nja henteu matak handjakal, da poegoeh pamenta oerang,

89