Tjarita Raden Rangga Sawoeng Galing
Raden Rangga Sawoeng galing.
____
Radjah.
"Ahoeng koe si Rara wĕnang,
Ahoeng koe si Rara wĕning,
Rawana ngaran ing beurang,
Rawana ngaran ing peuting.
Poen.
Kaoela amit rek ngatoerkeun:
taroek daoen tandang poera,
tetela eusining boeana lĕga,
da poegoeh galoer ing pantoen,
Rek njaritakeun noe babeula bihari".
Katjarios Ratoe di Padjadjaran djĕnĕngan Praboe Siliwangi.
Poetrana noe kadoea sahandapeun tjikal, djĕnĕngan Raden Bagawat Iman Sondjaja, amitan ka ramana rek ngoembara ka tatar wetan.
Ari saoer ramana: "lamoen maneh rek ngoembara, geura ngoengsi ka nagara Koeta ngagangsa, di dinja nagara gĕde toer rame, djeung geulis modjangna".
Ari geus kawidian koe ramana, ladjĕng djĕngkar toempak parahoe.
Lagoe dajoengan.
Parahoena, parahoe kantjana,
parahoe sigaleotan,
pabėlahna ) opat poeloeh ;
angkatna toekang pabělah,
angkatna parahne dalëm;
tihaug lajar meunang ngadjarėnang, 4
dikërong ) koe emrs binnrong, )
gebjar moekakeun lajar,
lajar topan ) kande) rogan, 7)
paněmboeng ") panembak %) angin;
da bangkit djoeroe moedina,
dampoeh djoeroe dajoengna;
pelag) djoeroe galahna,
tarik tanding mimis bēdil:
gantjang batan koeda něras,
siga poetjoek meunang noedjahkeun, ")
lapat-lapat lakoenn parahoe dalem:
1) Roeier, bg uitbreiding Yarengast, pa + belah, paguai k. geconstueerd als patani, patoekang, palika enz., waarin pa de uitoefening van een bedrijf aanduidt dus ona:-muan, nar, ier, -er, vertegenwoordigt. 2) Djarinang, ngadjarnang, bewerken bv. met scharen, joegoe, draaien, moeboet; uitbeitelen, snijden, ngoekir. k. 3) KerongKoreng, Jav. voor 't rijm op binarong, Kereng, de koret tan djónang, gestolde, ongokristalliseerde suiker - verder pop, brij. Dikareng, omgeven met lang, bout; hier overdrachtelijk! gebezigd voor taboer, opgelegd met, ingelegd met. K. 4) Barong, Inv. kwast of franje, bv. van geregen bloemen aan 't gevest van een kris; emas binarong; goud in franjen. K. b) Topan, oemboel-oemboel volgens de toekang pantoen. Misschien afgeleid van Holl. top: lajar topan, topzeil. K. 6) Kande, fijn göbang-weefsel. K. 7) Rog, Jay, schudding; rogan wapperen. K. 8) Témboeng, O. J.=gitik: panemboeng, klopper. K. 9) Tembak, Mal. 10) Schoon, welgemaakt, fraai, ord. 11) Gelijk een jonge spruit die men ergens tegen aan heeft gestooten. Deze beeldspraak is niet duidelijk, misschien bedeelt xij dat 200'n spruit dan openspringt en dus dat de skuit zou vooruit- schieten ongeveer als een straal waters, die opeens uit een
slang spuit. K. [ 73 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/86 [ 74 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/87 [ 75 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/88 [ 76 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/89 [ 77 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/90 [ 78 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/91 [ 79 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/92 [ 80 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/93 [ 81 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/94 [ 82 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/95 [ 83 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/96 [ 84 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/97 [ 85 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/98 [ 86 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/99 [ 87 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/100 [ 88 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/101 [ 89 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/102 [ 90 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/103 [ 91 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/104 [ 92 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/105 [ 93 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/106 [ 94 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/107 [ 95 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/108 [ 96 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/109 [ 97 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/110 [ 98 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/111 [ 99 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/112 [ 100 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/113 [ 101 ]Kaca:Tijdschrift voor Indische Taal- Land- en Volkenkunde LVII.pdf/114 [ 102 ]buburonan[1] pada ngiring suka,
mileuleuyankeun anu jĕngkar.
Tunda.
Kacarioskeun Ratu Raden Rangga Sawung Galing, aji bakti Pangeran Mantaran Sari, sabudalna Ratu Bagawat Iman Sonjaya lajĕng makĕmpĕlan sarĕng sadaya paraponggawa mirĕmpag rek nyieun papatih, nya eta Ratu Bondan.
Ari Dipati Yang Manggala mah tĕtĕp jadi kamitua bae.
Dĕmi sĕlir-sĕlirna Ratu Bagawat Iman Sonjaya tea, nu pada ditinggal, hĕnteu aya nu digarwa ku ratu anyar tapi tarĕtĕp di karaton bae jadi pangiring ratu.
Di nagara Kuta Ngagangsa, sanggeusna diratuan ku Raden Rangga Sawung Galing nagara tambah kĕrta, leungit sagala pitĕnah. Tambah-tambah rea ponggawa ti sejen nagara nu pada daratang tina andon suka ngaula, sabab geus kongas ka mana-mĕndi karana ratu bageur sarta geus sareseh jeung mere maweh, rea budi jeung pangarti, tuwuh tandur hejo lembok, sakabeh kuring leutik hĕnteu kurang ku sandang, teu kurang ku pangan.
__________
- ↑ Buron, Jav.