Kaca:Poesaka Soenda 1924-(10-12)-3(04).pdf/33

Ti Wikipabukon
Ieu kaca can diuji baca

panoengtoen teh, koe langla-langla atjan dilajadna oge!"

Naha eta atoeran anoe kitoe, henteu kedah di omean?

. . . . . . . . . . . . . . .

Perkawis perloena pangadjaran basa di Mulo, nja sami bae sareng di H. I. S. tea, perkawis ieu koe koering moal di pandjangkeun, da goenana apan tadi parantos ditjarioskeun.

Koemaha ari di sakola Hakim, perloe diadjar basa Soenda.

Emoetan koering anoe djadi hakim di Soenda, leuwih ti pereloe iasa basa Soenda, sabab apan pamariksaan teh koedoe koe basa anoe dipariksa ari keunana pisan mah; da ari koe basa salinan mah moal nembres pisan, sarta bisa djadi aja anoe soelaja salinanana atawa lisanna beda tina teretet atina.

Mangkaning perkara hoekoem!

Koe margi eta perloe oerang soehoenkeun ka Pamarentah, soepaja di sakola hakim diadjar basa Soenda, sarta goeroena koedoe anoe boga doea roepa sipat: 1 anoe pinter kana elmoena, 2 anoe pinter kana .....rakna.

Di sakola Hakim loehoer kawas kana tangtos aja basa Soenda, da geus aja Profesorna.

Pangadjaran basa di sakola desa sareng sakola klas II.

Samemeh djisim koering njarioskeun pangadjaran basa di sakola priboemi, djisim koering bade mintonkeun heula hidji artikel tina Reglemen sakola Walanda, noe oengelna kieu:

Artikel 2. De Directeur van Onderwijs, Eeredienst en Nijverheid stelt het leerplan ..er scholen vast, met inachtneming der volgende beginselen:

le Het onderwijs in het spreken en chrijven der Nederlandsche taal staat in alle klassen op de voorgrond.

2e , Het onderwijs in de overige leervaken wordt zooveel mogelijk dienstbaar geinaakt aan de bevordering van de kennis der Nederlandsche taal.

Dina eta artikel atra katingali, jen di sakola Walanda mah anoe koedoe djadi loeloegoe pangadjaran di oenggal kelas teh basa Walanda, noeliskeunana sareng ngalisankeunana, sarta pangadjaran anoe sanes masing djadi panoeloeng kana kamadjoeanana eta basa.

Sakoemaha anoe tadi di loehoer koe sim koering parantos ditjarioskeun, jen. basa koedoe djadi poko sarta koedoe djadi dadasar pangadjaran, ajeuna kateroesan pisan koe oengelna artikel dina oendang-oendang sakola Walanda; moeng handjakal eta artikel anoe kitoe henteu dianggo ari di sakola priboemi mah.

Oepami koe oerang dimanah leres-leres, ajana eta artikel teh, estoe merenah sarta ninggang enja kana djoedoelna pangadjaran.

Tangtos pisan pang ngadamel artikel eta oge, lantaran geus kamanah koe anoe palinter jen kitoe pikoedoeeunana, henteu darapon sok bae. Tapi naha ari di sakola priboemi henteu dianggo katangtoean kitoe teh?

Naha katimbang henteu pereloe atawa henteu goena, ari basa priboemi pikeun oerang priboemi?

Emoetan koering, basa Soenda pikeun ka oerang Soenda, saroea goenaria saroea perloena djeung basa Walanda pikeun ka bangsa Walanda.

Kantenan ari sakola Walanda tjalon sakola deui tea mah, tapi sakola priboemi oge nangtoeng dina basa tjara sakola Walanda tea.

Koe margi di sakola priboemi eta oegeran henteu dianggo, nja kaboeboektianana pangadjaran basa di sakola oerang mah henteu ara kapirosea, mimindengna kabajahkeun koe sesemben anoe saenjana ngan oekoer koedoe djadi panambah.

Loeloegoe kaloeli-loeli anoe lain, dienjakeun.

Masing emoet jen leiding sakola priboemi aja dina panangan bangsa Walanda.

Geura mangga oepami oerang mariksa ka goeroe-goeroe, pangadjaran naon anoe pang dipake karesepna di sakola?

Moal lepat walonna: uNgetang" babakoeona.

Naon margina anoe mawi kitoe?

Lian ti lantaran teu aja oegeran, nja eta saperkawis pedah goeroena pangbisana

91