boko, said, sééng, samak, ajakan, kendi, pajoeng, sapoe, dj. s. t.
- Hajam, oetjing, andjing, koeda, moending, dj. s. t.
- Lisoeng, leuit, soemoer, kalapa, waroeng, dj. s. t.
- Sareng saladjengna.
Tiorina siga ninggang pédah majat mapaj ti imah ka loear!
Prak-prakanana, aja péréléan anoe koedoe ditoeroet koe goeroe:
- Ngaranna, roepana, rasana, ambeuna, dj. s. t.
- Didjieunna éta barang.
- Bangoenna atawa potonganana.
- Hargana.
- Babagianana.
- Gawéna.
- Miarana.
- Tempatna.
- Boeloena toetoep awakna, lalambaran atawa bagalan.
- Pakarangna keur ngalawan moesoeh.
- Kabeukina.
- Hasilna.
- Djeung satoeloejna.
Tjing mangga raraoskeun, naha éta peta bieu téh, enja pangadjaran basa, atawa éta mah pangadjaran „barang”?
Tjontona tina bab gajoeng:
- Éta anoe ditjepeng koe gamparan wastana gajoeng.
- Éta gajoeng roepina hideung, gagangna roepina bodas.
- Éta gajoeng didamelna tina batok, gagangna didamelna tina awi.
- Éta gajoeng damelna paranti njioek tjai tina gentong.
- Éta gajoeng batokna boeleud, gagangna gepéng.
- Ieu gajoeng hampang, gagangna pandjangna 2 djeungkal.
- Ieu gajoeng oepami ditakolkeun kana médja haroes.
- Ieu gajoeng oepami ragrag sok peupeus.
- Ieu gajoeng sok diselapkeun dina bilik.
- Ieu gajong pangaosna lima sén, didjoealna di pasar.
- Ieu batokna, ieu gagangna, ieu paseukna. Paseukna didamelna tina awi. Batokna liangna boeleud.
- Ieu gajoeng ajeuna kosong.
- Ieu gajoeng koe abdi diteundeun dina medja.
Sareng saladjengna seueur kénéh „carita” atawa omongan anoe sok dipaké dina nataan patokanana téa, di dieu moal dibéréndélkeun sadajana étanana mah, sabab ieu mah ngan sakadar tjonto, koemaha petana éta pangadjaran dilampahkeunana ajeuna.
Saoer anoe ngadjar: „Tah, moerid geus diadjar sakoemaha toedoeh djalan, geus njaho gawéna, babagianana, roepana dj. s. t. tina éta barang téa. Omongan moerid anoe salah geus dibenerkeun Rek naon deui, éta kitoe pangadjaran Z. O. téh!”
Tapi . . . . oepama oerang nanja manéh: Naha oerang, kolot, dina waktoe prakna njarita kitoe, aja karesepanana, tara paselang djeung heuaj, anoe bidjil tina sang bosen téa?
Naha oerang geus aja kahajang kana naloengtik barang, naloengtik hihid, naloengtik doelang, naloengtik lisoeng, tjara toean doktor atawa propésor mariksa bakteri?
Iraha éta anoe ngadjar kitoe téh geus metakeun panaloengtik kitoe? Moen enggeus, di mana, basa keur naon téa, tjing mangga sabalakana baé?
Oepama oerang teu resep, teu hajang, bosen kana ngalakoekeun anoe kitoe, atoeh komo boedak mah anoe lain propésor, sina nalék hidji gajoeng; beuki teu resepeun pisan meureun.
Djadi oepama koe oerang dipikir, ajeuna dina prakna oerang ngadjar kitoe téh, saenjana, melak naon oerang di boedak?
Éta margina, lantaran batin oerang geus njaho kana mamalana téa, pang ana dek njanghareupan peta kitoe ngan seunggah djeung wegah baé anoe aja, téh!
Mangga manah, atoeh peta kitoe mah naloengtik barang, djadi barang anoe djadi djoedoel maksoed, sanés ngahoedangkeun rasa, ngadjembarkeun pantjadria; mana keunana kana pangadjaran basa?
95
