Meuenang matjěkkeun koedana ka pamatjěk Gouvernement, bajaranana moerah pisan.
Ngahadja ngajakeun koeda anoe djangkoengna 1.40 népi ka 1.50 M., keur koeda toenggang, koeda kareta kapělěsiran djeung koeda adoe.
Sallan ti dinja pěrloe ngajakeun koeda laleutik leuwih loba, keur koeda gawe, pikeun mawa barang djeung narik kahar, nja eta anoe hargana teu pati mahal djeung piaraanana leuwih moerah. Koeda bangsa ieu mah aja anoe didatangkeun ti redjen nagara, aja anak di dinja bae. Ari ngabibitna dipasrahkeun ka oerang Priboemi bae anoe henteu marampoeh, sakoer anoe daraek ngabibit di patěmpatan anoe moerah keneh djeung babari plaraanana. Lamoen anoe ngabibit koedoe meuli djoekoet, djeung taja sawah keur ngaboer koeda dina roempak djami sangkan teu loba teuing ongkosna, tangtoe pisan moal bisa ngabibit koeda, anoe anakna dina oemoer 3 tahoen ngan pipajoeeun ƒ 100 něpi ka ƒ 200. Koe hal eta pangbibitan koeda bangsa ieu, beuki lila beuki kasěděkkeun ka pasisian, ngadjaoehan tempat anoe rarame djeung erpah'. Pikeun pamatjekna, Gouvernement ngabantoe ngaajakeun pamatjěk anoe rada. laleutik.
Ari ngablbit koeda galěde mah, teu aja halanganana nake ongkos oge, darapon henteu gěde teuing bae, da anakna anoe oemoer tahoen teh bisa pajoe ƒ 400 něpi ka ƒ 600. Anoe niat ngabfolt koeda pantar leu, koedoe boga modal rada gěde, sabab hargana bibitna djeung pamatjěkna, mahal, sarta ongkos miarana teu beunang disaeutik-saeutik. Tatapi tangtoe entoeng bae ngabibit koeda galède kieu mah, asal eta bae ngoeroes anakna tea dienja-ěnja.
Děmi atoeran anoe pangsenangna, nja eta lamoen anoe ngabibit tea koedoe make koeda, saperti bangsa kapala Priboemi djeung kapala-kapala desa, da geuning galibna pěrěloe marake koeda. Koeda biblt tea beunang dipake koe manehna keur lakoe gawe, tapi dina pidoea-boelaneun kana ngadjoeroe djeung doea boelan dina saĕntasna ngadjoeroe, oelah rek dipake kana gawe beurat. Dina waktoe eta, bibit teh koedoe dikentjar, kitoe deul engke anakna koedoe ngentjar. Koe sabab eta, deukeut desa pěrloe pisan aja tanah kosong anoe dipagěr, nja eta baris těmpat ngentjarkeun bibit anoe reuneuh tea djeung bibit anoe anjar ngadjoeroe katoet anakna tea. Eta tanah teu pèrloe tanah lendo, da lain disina njatoean di dinja eta koeda teh; ari hakanna mah kapan dibere di istal saperloena; eta mah ngan woengkoe! tanah keur ngentjar bae, sapoëna kira sadjam atawa doea djam illana. Ari eta nepama di dinja aja djoekoetan, dihakan koe koe la sadjambret-djambrěteun. nja teu naon-naon, tapi ngajakeunana eta těmpat teh lain ka dinja maksoedna.
Anoe pěrloe, eta tanah teh koedoe rada loehoer, légana koerang-leuwih doea baoe. Sore-isoek eta bibit dikentjar di dinja, sarta
